21-11-1918 Geboren te Hilversum
10-08-1941 Overleden te Brighton Engeland
Van 1 mei 1934 tot 23 maart 1937 Leerling van de BNS.
Anton Marie ten Herkel, bijgenaamd Puut, is technisch begaafd en daarom melden zijn ouders hem aan bij de BNS. Van 1 mei 1934 tot 21 maart 1937 studeert hij er elektrotechniek. Al snel toont hij bijzondere moed.
Een kano met twee meisjes slaat om
Het is zaterdag 30 juni 1934, een prachtige dag met een blauwe, wolkenloze hemel. De 14-jarige Ali van Werkhoven en haar 13-jarig vriendinnetje Katrien Bergman gaan met de kano van Ali het water op. Zwemmen kunnen ze eigenlijk niet, maar daar staan ze niet bij stil. Het water is kalm en even verderop zitten enkele leerlingen van de BNS te vissen. Die zien dat de kano plotseling omslaat, de meisjes gaan kopje onder. Al snel is duidelijk dat geen van beiden goed kan zwemmen. Ali houdt zich vast aan de kano, maar Katrien ligt enkele meters van het bootje af en probeert spartelend haar hoofd boven water te houden.
Dan komt de 15-jarige Puut in actie. Hij bedenkt zich geen moment, neemt niet de tijd om zijn kleren uit te doen, maar springt in het water en zwemt naar het spartelende meisje. Net voordat Katrien voor de laatste keer onder water zakt, pakt Puut haar vast en brengt haar naar de kant, waar de andere jongens helpen om haar op het droge te trekken. Ondertussen zwemt Puut terug naar Ali, van wie de vingers verkrampen. Ook haar pakt Puut vast. Hij slaat zijn rechterarm over haar rechterschouder en onder haar linkerarm door en sleept haar al zwemmend mee naar de kant. Hierna is het vissen afgelopen. De meisjes en jongens gaan hun eigen weg en op zijn kamer trekt Puut droge kleren aan.
Een eremedaille en een oorkonde
Hij vergeet het voorval al snel, maar zijn omgeving niet, zo blijkt een half jaar later. Het is zondag 27 januari 1935. Puut zit samen met de andere leerlingen in de toneelzaal van de BNS. Zou er een tweede zondagsdienst komen? Worden er rollen uitgedeeld voor een nieuwe musical? Plotseling klinkt het Wilhelmus en de algemeen overste van de broedercongregatie, broeder Casper Leusen, loopt de zaal binnen. Aan zijn rechterkant zien de leerlingen burgemeester Bulten en diens echtgenote.
De inmiddels 16-jarige Puut ten Herkel wordt in het zonnetje gezet voor zijn heldendaad van ruim een halfjaar eerder. Zijn ouders, de twee geredde meisjes en hun ouders zijn uitgenodigd om bij dit speciale moment aanwezig te zijn. En onder toeziend oog en applaus van alle aanwezige leerlingen en broeders ontvangt Puut de Bronzen Eremedaille én een gekalligrafeerde oorkonde voor ‘Moed, Volharding en Zelfopoffering’. Deze Eremedaille is aan Puut toegekend bij Koninklijk Besluit, namens Hare Majesteit de Koningin Wilhelmina. De allereerste reactie van Puut: ,,Zijn ze nou bedonderd?!” leidt tot grote hilariteit onder zijn medeleerlingen.
Op 21 maart 1937 studeert Puut op 18-jarige leeftijd af. Hij gaat het leger in. Nog één keer maakt hij daarna een overweldigende entree bij de BNS. Hij vliegt met een vliegtuig laag over het gebouw. Het overdonderende lawaai alarmeert de leerlingen en iedereen rent naar buiten om Puuts vliegkunsten te bewonderen. Tijdens de vlucht doet Puut zelfs even de vliegkap af, om naar zijn ex-medeleerlingen te zwaaien. Iedereen vindt het prachtig en zwaait terug. De volgende dag wandelt de piloot voor de allerlaatste keer door de gangen van de BNS.
Vliegtuig stort neer bij Brighton
Na de inval gaat Puut naar Engeland om als piloot te vechten voor het bevrijden van Europa. Hij overleeft de Battle of Britain en de Blitz, waarbij de Duitse Luftwaffe tien maanden lang Engeland aanvalt. Die pogingen staken ze op 11 mei 1941, zodat Engeland vanaf dat moment zich vanuit een verdedigende positie kan transformeren naar één van de krachten van het geallieerde leger.
Puut maakt daar slechts een kort tijd van mee. Op 10 augustus 1941 stort zijn vliegtuig neer bij Brighton en sterft Puut in het harnas.
Op zijn bidprentje staat geschreven: ‘Vaak was de aarde te klein voor je groot jongenshart. Als een vogel ben je dan opgestaan den hemel tegemoet. Waar je kwam bracht je blijheid en moed. Eens redde je het leven van twee kinderen, met grote dapperheid.’
Bron: Dwars Op 904 Opdat We Niet Vergeten.