Page 40 - DO47

voor Oosthout en Hoogh Teylingen volgen. Weilanden verdwijnen en maken plaats voor
steen. Noorlander bouwt meer dan 2500 woningen en de nieuwe burgemeester Van
de Wouw krijgt de naam van ‘bouwpastoor’. De grootschalige uitbreiding maakt het
ook noodzakelijk dat het winkelbestand wordt vergroot en het voorzieningenniveau
stijgt. Er moeten een bibliotheek, station en randweg komen. In 1992 wijst de
provincie Voorhout aan als bouwlocatie. Leiden claimt maar liefst 2250 woningen.
In 1994 volgt toestemming voor de bebouwing van het stationsgebied. Voorhout
verandert van een kleine hechte dorpsgemeenschap in een dorp waar ruimte komt
voor woningbouw voor woningzoekenden uit de regio, maar desondanks blijft het
een plattelandsgemeente.
Ook het wegennet is de afgelopen eeuw sterk veranderd. Tot de aanleg van rijksweg 4 in
1938 is de Hoofdstraat in Sassenheim eeuwenlang onderdeel van de hoofdverbinding
tussen Den Haag en Amsterdam. De Postbrug aan de Haarlemmertrekvaart is een
belangrijk knooppunt, waar paarden ververst worden en waar in de eerste helft van
de negentiende eeuw de trekschuit nog langs vaart. In 1826 rijdt de postkoets twaalf
keer per dag door het dorp, wat voor veel overlast en lawaai zorgt. Sassenheim is in
de twintigste eeuw, op het park Rusthoff en een paar bunder bollenland en weiland
na, zo goed als volgebouwd. Vooral vanaf 1960 is er veel nieuwbouw gekomen.
Tegenwoordig telt Sassenheim zo’n 15.000 inwoners méér dan twee honderd jaar
geleden en allemaal vinden ze hier hun plek, in wat men honderd jaar geleden De
Parel van de Bollenstreek noemde.

Ontwikkelingen
Aan het begin van de negentiende eeuw kent de Warmondse middenstand al zeer
oude winkels en bedrijven. Zo staan er in het dorp al eeuwenoude bakkerijen.
Verder kent het de zeer oude smederij van de familie Lipman (1644), later De Nie.
Warmond is het dorp van scheepmakers. 12 In de negentiende eeuw zijn er nog vier.
Naast de eeuwenoude winkels kent Warmond ook nieuwe bedrijven. Toch zijn de
industrieën die deze winkels vertegenwoordigen, allesbehalve nieuw. Omdat er in
1799 in Warmond een seminarie is gesticht, ontstaat een wereldje van bedrijven die
gericht zijn op het leveren van goederen en diensten aan de priesterstudenten en
hun professoren. Drukkerij Matveld vestigt zich in 1852, kort daarop gevolgd door
kaarsenmakerij Papôt in 1856. In de negentiende eeuw ziet men nieuwe winkels
ontstaan. Waar de boer vroeger zelf slachtte, doen slagers het nu en verkopen het
vlees in hun winkels. Zo kent men in 1824 slager Mozes Cohen aan de Dorpsstraat.
De Leidse gemeenteraad besluit in 1910 over te gaan tot de levering van elektriciteit
aan Voorhout. Daardoor wordt ook de dynamo voor de windaanvoer voor het
orgel in werking gesteld. Volgens de Leidse Lichtfabrieken zijn medio 1924 honderd
percelen op de gasvoorziening aangesloten. Aan het eind van de negentiende eeuw
40

11-04-13 16:42
DO2013nr47P3041Onafhankelijkheid2.indd 40 11-04-13 16:42
DO2013nr47P3041Onafhankelijkheid2.indd 40